Voynich el yazması, nam-ı diğer okunamayan kitap. Bulunduğu zamandan bu yana gizemi hala çözülemeyen Voynich el yazması kitabı efsane avcıları ve kitap meraklılarının ilgi odağı olmaya devam ediyor.

Wilfrid Voynich, kendini eskiye dair her şeye adamış, antikacılık ve sahaflıkla yaşamını sürdüren bir Polonyalı devrimcidir. Hayatı boyunca birçok işe imza atmış olsa da tüm Dünya onu bir tek işi ile tanıyor. Bu iş aslında Voynich’in rastlantı sonucu bulduğu bir kitap. Tarih boyunca birçok kere el değiştiren bu kitap Polonyalı sahafın eline geçtiğinde artık onun ismi ile anılmaya başlanır. Voynich elyazması…

Okunamayan Kitap

Wilfrid Voynich kitabı bulduğunu 1912 yılında halka açıklamıştır. Yazıldığı dil anlaşılmayan ve içindeki çizimlerle merak uyandıran kitap dönemin şartlarında birçok efsanenin türemesine sebep olmuştur. Voynich’in el yazmasının yaşı karbon testleriyle anlaşılmış ve 1404-1438 yılları arasında yazıldığı düşünülmektedir.

Bugüne kadar kitap üstünde çok farklı alanlarda araştırmalar yapan uzmanlar çalışmıştır. 240 sayfadan oluşan yazında bazı sayfaların eksik olduğu düşünülüyor. Resimlerle harmanlanmış kodlarla dolu kitap 23.5 cm x 16.5 cm x 5 cm boyutlarında, 18 tabakadan hazırlanmış vellum (parşömen) sayfalardan oluşuyor. Kitabın bazı sayfaları katlamalı tipte bulunuyor ancak çoğu araştırmacıya göre bu sayfalar tarih içerisinde ya değiştirilmiş ya da sonradan eklenmiş.

Voynich yazını 170.000’den fazla karakterden oluşuyor. Yapılan inceleme ve eşleştirmelerden elde edilen sonuçlar kitabın 35.000 kelimeden oluştuğunu ortaya koyuyor.

Bilinen tüm dillerden farklı özellikler gösteren kitabın diline Voynichese denmiş ve ayrı bir alfabeye sahip olduğu kabul edilmiştir. Yapılan istatistik çalışmaları ve benzerlik için kurulan korelasyon bağları bazı yakınlıklar gösterse de kitabın dili hiçbir dile tam olarak benzemiyor.

İllüstrasyonlar

Kitabın okunamayan dili kadar ilgi çeken bir diğer yanı ise hemen hemen her sayfasında bulunan ilginç çizimleridir. Dili çözülemeyen yazın bu çizimler vasıtasıyla 6 bölüme ayrılmıştır.

• Bitkiler Bölümü: 112 sayfadan oluştuğu tahmin edilen bu bölüm o dönemin Avrupası’na özgü birkaç bitki türü ile bunlarla ilişkili olduğu düşünülen paragraflara sahiptir.

• Astronomi Bölümü: 21 sayfadan oluşan bu bölümde uzay bilimlerini çağrıştıran görseller bulunmaktadır. Güneş, ay, yıldız figürlü dairesel diyagramlar bunlara örnektir.

• Balneolojik Bölüm: Toprak, su ve iklim kaynaklı terapi bilimi olan balneoloji bu kitabın bölümlerinden birini oluşturmaktadır. Bu bölümde farklı figürlerin suyun içinde tasvir edildiği görülmektedir.

• Kozmolojik Bölüm: Evrenin oluşumu ile ilgili tasvirlerden oluşan bu bölümde bazı figürlerin yanardağ olduğu düşünülmektedir.

• Farmasötik Bölüm: Bitkilerden yapılan ilaçların tasvir edildiği bölümdür.

• Tarifler Bölümü: Birçok kısa paragrafın yıldızla işaretlenerek ayrıldığı bölümdür.

Voynich El Yazmasının Gizemi Çözüldü Mü?

1912’den beri üstünden ilginin eksik olmadığı yazın defalarca deşifre edildi haberlerine konu oldu. Kimi araştırmacıların Arapça lehçelerine, kimilerinin İbranice lehçelerine hatta Türk halk diline dahi benzetilerek çözdüğünü iddia ettiği Voynich el yazması maalesef hala tam olarak çözülebilmiş değil.

Sık sık çıkan deşifre haberleri akademik çevrelerce çürütülüyor ve efsanelerin somut algılara yönlendirilmemesi için yayından kaldırılıyor. Voynich el yazmasının isim babası Wilfrid Voynich 1930’da ölünce el yazması uzun yıllar araştırmacıların himayesinde kaldı. 1969’da Yale Üniversitesi’ne bağışlanan kitap o günden beri üniversitede korunmaktadır.

Hala el yazmasının gizemini çözmek için uğraşan birçok akademisyen ve araştırmacı bulunuyor. Teknik dil bilgisinin ve kriptoloji algoritmalarına gelişen teknolojinin de eklenmesi belki bir gün gerçek manada kitabı okuyabilmemizi sağlar. Ancak hala ne yapay zekâ algoritmaları ne de oluşturulan özel alfabeler bu gizemi gerçek manada çözmeye yetmedi.

Bu gizemli kitabın geri kalan sayfalarını merak edenler buraya ve Yale Üniversitesindeki arşivi merak edenler de buraya tıklayabilirler.